Wat zijn PFAS-vrije pannen?

Luuk1 APRIL 2025

Inhoud

Wat is PFAS?
Hoe herken je een PFAS-pan?
Welke pannen zijn PFAS-vrij?
Ons advies over een PFAS-vrije pan kiezen
Veelgestelde vragen

Een gezonde maaltijd begint met het gebruik van juiste pannen. Daarom is het slim om een pan zonder PFAS te kiezen. PFAS-vrije pannen hebben vaak een gietijzeren of keramische baklaag. Hierdoor gebruik je de pannen veilig, zelfs bij hoge temperaturen. PFAS-vrije pannen zijn ook beter voor het milieu. Lees alles over PFAS-vrije pannen.

Wat is PFAS?

Een feloranje koekenpan staat op een gasfornuis, waarin een omelet met gesmolten kaas wordt gebakken. Op het aanrecht liggen gesneden groenten en geraspte kaas.

PFAS, oftewel poly- en perfluoralkylstoffen, zijn chemicaliën die water, vet en vuil afstoten. In de keuken worden ze vaak gebruikt in antiaanbaklagen van pannen, zodat eten niet blijft plakken en de pan makkelijk schoon te maken is. Het probleem met PFAS is dat ze bijna niet afbreken in het milieu en zich ophopen in ons lichaam. Bij hoge temperaturen kunnen PFAS uit de pan vrijkomen en in de lucht terechtkomen. Dit is gevaarlijk omdat je de giftige dampen inademt, wat op de lange termijn schadelijk kan zijn voor je longen en je algehele gezondheid.

Hoe herken je een PFAS-pan?

Een zwarte antiaanbakpan ligt op een geruite theedoek, omringd door twee houten spatels en een lepel, allemaal geplaatst op een witte houten ondergrond.

Je herkent een PFAS-pan aan de typische zwarte antiaanbaklaag. Weet je niet zeker of de pan in jouw keukenkastje PFAS bevat? Gebruik de volgende manieren om erachter te komen:

Pannen met een traditionele antiaanbaklaag, zoals Teflon, bevatten vaak PTFE (polytetrafluorethyleen). Dit is een bepaald soort PFAS die door onder andere de Wereldgezondheidsorganisatie als veilig en onschadelijk voor de menselijke gezondheid beschouwd. Je vindt PTFE dan ook bijvoorbeeld in Tefal-pannen.
Als er termen als ‘non-stick coating’ of ‘easy-clean laag’ op de pan staat, wijst dit vaak op PFAS.
Goedkope pannen met antiaanbaklaag bevatten meestal PFAS.

Bekijk alle pannen

Welke pannen zijn PFAS-vrij?

PFAS-vrije pannen zijn een verantwoord en duurzaam alternatief. Dit soort pannen hebben een natuurlijke of keramische antiaanbaklaag, zonder de schadelijke stoffen. PFAS-vrij pannen zijn bestand tegen hoge temperaturen. Voorbeelden van PFAS-vrije pannen zijn keramische pannen, gietijzeren pannen of pannen zonder antiaanbaklaag.

Een zwart-wit gespikkelde keramische koekenpan met zwart handvat staat op een inductiekookplaat in een moderne keuken met houten werkblad en een plantje op de achtergrond.

Keramische pannen

Keramische pannen hebben een antiaanbaklaag gemaakt van natuurlijke materialen zoals siliciumdioxide, wat een onderdeel van zand is. Hierdoor bevatten ze geen PFAS en zijn ze een veilige en milieuvriendelijke keuze. Ze kunnen goed tegen hoge temperaturen en je hebt minder olie of vet nodig in een keramische pan, wat ook gezonder is. Wel kunnen deze pannen slecht tegen krassen en verliezen ze hun antiaanbaklaag bij intensief gebruik of als je ze vaak in de vaatwasser stopt. Toch zijn keramische pannen een uitstekende keuze voor iedereen die veilig en duurzaam wil koken zonder blootstelling aan PFAS.

Een zwarte gietijzeren pan gevuld met gebakken kipfilets, gegarneerd met schijfjes citroen, kappertjes, knoflook en verse kruiden, geserveerd op een donkere ondergrond.

Gietijzeren pannen

Gietijzeren pannen bevatten geen PFAS of andere chemische laagjes. Ze kunnen heel goed tegen hoge temperaturen en je kunt ze zowel op het fornuis als in de oven gebruiken zonder dat er schadelijke stoffen vrijkomen. Door de pan regelmatig te gebruiken bij het bakken, ontstaat er een natuurlijke antiaanbaklaag, waardoor je minder olie of vet nodig hebt tijdens het koken. Gietijzeren pannen zijn duurzaam en kunnen, bij goed onderhoud, generaties lang meegaan. Dit maakt ze een milieuvriendelijke keuze. Ze vereisen wel wat meer onderhoud en ze zijn zwaarder dan andere pannen. Toch zijn gietijzeren pannen een uitstekende keuze voor wie een duurzame en PFAS-vrije oplossing zoekt.

Drie zwarte koekenpannen met ruwe binnenzijde en zonder antiaanbaklaag liggen op een donker aanrecht tegen een oranje achtergrond.

Pannen zonder antiaanbaklaag

Pannen zonder antiaanbaklaag, zoals RVS-pannen, zijn volledig PFAS-vrij. Ze hebben geen extra laag en zijn bestand tegen extreem hoge temperaturen. Er komen dan geen schadelijke stoffen vrij. Ingrediënten kunnen iets sneller vastbranden, maar dit voorkom je door je hapjespan, wokpan of koekenpan goed op te warmen en door genoeg olie of boter te gebruiken. Pannen zonder antiaanbaklaag zijn zeer duurzaam en krasbestendig. De pannen zijn een goed alternatief voor iedereen die gezond wil koken zonder risico op PFAS of andere chemische stoffen.

Ons advies over een PFAS-vrije pan kiezen

Wil je gezonder en duurzamer koken? Traditionele antiaanbakpannen bevatten vaak PFAS, chemische stoffen die schadelijk zijn voor je gezondheid en het milieu. Gelukkig zijn er betere alternatieven beschikbaar. Denk aan keramische pannen, gietijzeren pannen en pannen zonder antiaanbaklaag. Deze opties zijn veiliger en milieuvriendelijker, zodat je met een gerust hart een gezonde maaltijd op tafel zet.