Verlichting, stopcontacten en schakelaars vormen een van de makkelijkste categorieën om te beginnen als je je huis 'slim' wilt maken. Hiermee wordt het mogelijk om lampen en andere apparaten automatisch aan en uit te laten gaan, maar ook om ze vanaf je luie stoel te bedienen. Stel je voor: je gaat naar bed en terwijl je al bijna op één oor ligt, doe je met één druk op de knop alles in je hele huis uit. Met slimme verlichting kun je bovendien altijd de juiste sfeer creëren, omdat je vaak de keuze hebt uit meerdere wittinten en kleuren.
Wat is slimme verlichting?
Je wilt slimme verlichting voor je huis kopen. Maar waar moet je op letten? Welke mogelijkheden zijn er op het gebied van slimme verlichting? We helpen je graag.
Wat is slimme verlichting?
Producten voor slimme verlichting
Wil je je huis slim verlichten, dan heb je 3 soorten producten nodig: lampen, dimmers/schakelaars en afstandsbedieningen.
Slimme lampen en armaturen
Er zijn losse (led-)lampen te koop, maar ook complete armaturen, zoals inbouwspots. Voor zowel binnen als buiten.
Bediening slimme verlichting
Draadloze bedieningselementen die je in kunt bouwen in bestaande schakelaars, of apart aan de muur kunt hangen.
Slimme stekkers en schakelaars
Draadloze bediening van lampen, stopcontacten en andere smarthome-apparaten.
Waar begin je?
Er zijn verschillende slimme verlichtingssystemen. Zo is er het geavanceerde Philips Hue, INNR, en het eenvoudigere maar voordelige Wiz. Een goed begin is de aanschaf van een starterkit met slimme verlichting. Zo’n kit bevat alles voor de eerste stappen: een of meer lampen, een basisstation/controlestation en een schakelaar. De basis wordt natuurlijk gevormd door het basisstation. Deze verbind je met je router via een netwerkkabeltje. Vervolgens voeg je lampen en accessoires toe via de app voor je smartphone/tablet. Het basisstation zelf communiceert met de andere verlichtingsapparatuur via een eigen draadloze verbinding, meestal via ZigBee.
Niet alle systemen gebruiken echter een basisstation dat aan je router gekoppeld moet worden. In zo’n geval loopt de communicatie via wifi in plaats van ZigBee. Met deze systemen, die vaak eenvoudiger zijn, kun je de lampen direct bedienen. De lampen hebben een eigen ‘hub’. Nadeel hiervan is dat je router geen grote aantallen lampen kan ondersteunen, maar voor een kleine opzet zijn deze systemen prima.
Slimme verlichting bedienen en instellen
De bediening van het complete systeem gaat via een wandschakelaar of app op je smartphone of tablet. Met een app kun je je huis ook verdelen in kamers (bijvoorbeeld woonkamer, keuken, hal) en vervolgens aangeven welke lampen zich in welke kamers bevinden. Wanneer je dat gedaan hebt, kun je met een knop alle lampen in een ruimte aan- of uitschakelen. Heb je gekleurde lampen, dan kun je ook een scène activeren.
Bij systemen zoals Philips Hue is het mogelijk om de verlichting te bedienen met je stem. In het geval van Philips Hue worden Amazone Alexa, Apple HomeKit en Google Assistent ondersteund. Zo kun je je lampen vragen te dimmen als je op de bank een film kijkt.
Slimme verlichting uitbreiden
Verdere uitbreiding is heel gemakkelijk: je koopt extra lampen en verbindt deze met je basisstation. Ook dat doe je via de app op je smart-apparaat. Daarna kun je ze toewijzen aan een kamer. Er zijn ook volledige armaturen, compleet met ledlampen, die je aan je smart-verlichtingssysteem kunt toevoegen. Bijvoorbeeld in de vorm van inbouwspots.
Slimme stopcontacten
Naast het aanschaffen van slimme verlichting kun je bestaande lampen slim maken. Dat doe je met slimme stopcontacten. Deze slimme stopcontacten stop je in een normaal stopcontact dat er al is. Het zijn eigenlijk slimme stekkers, met een ingebouwd stopcontact. Krijg je een nieuwbouwhuis of ga je verbouwen? Dan kun je zelfs slimme stopcontacten en schakelaars laten inbouwen.
Waar moet je op letten?
Om slimme verlichting optimaal te kunnen gebruiken, moet je beschikken over een betrouwbaar en snel netwerk. Bedenk verder welk type verlichting je wilt en hoeveel lampen je nodig hebt, en voor welke kamers. Zo wil je in je studeerkamer graag wit, helder werklicht hebben, terwijl je in de woonkamer misschien liever kleurenlampen kiest die sfeer in huis brengen. Uiteindelijk kun je het systeem zo slim maken als je zelf wilt. Je kunt het bij 1 of 2 lampen in de woonkamer houden, of het juist grondig aanpakken door je verlichting met bewegingssensoren te combineren. Dan kun je bijvoorbeeld instellen dat ’s nachts wanneer je naar het toilet gaat het gedimde witte licht automatisch inschakelt.
Let er bij dit laatste wel op dat je altijd officiële led-dimmers gebruikt. Anders is de stroom wellicht niet constant genoeg, met ‘trillende’ lampen tot gevolg. Je kunt dan beter eerst een harde aan-uitschakelaar plaatsen.