Op zoek naar een objectief? We helpen je graag!

Het objectief op je reflex- of systeemcamera is een optisch stelsel, waarin verschillende lenzen zijn opgenomen. Officieel spreek je van lens als je één enkel stuk glas bedoelt. Maar in het dagelijkse spraakgebruik hebben we het gewoon over lens als het over een objectief gaat. Het mag dus allebei: telelens of tele-objectief. Er zijn tussen objectieven allerlei verschillen aan te geven, maar het belangrijkste is de beeldhoek, ofwel: hoeveel krijg je op je foto. Bij een groothoeklens heb je een grote beeldhoek: je krijgt een ruim overzicht, waarin de onderwerpen relatief klein zijn. Bij een telelens vul je het beeld met een relatief klein gedeelte van wat je voor je ziet. Zo kun je iets in de verte groot in beeld krijgen. Bij een zoomlens is de beeldhoek variabel: je kunt in- en uitzoomen. Je krijgt een onderwerp groter of kleiner in beeld zonder dat je van je plaats hoeft te gaan.

Niet alle lenzen kunnen zoomen. Er zijn ook lenzen met een vaste brandpuntsafstand. Wil je je onderwerp groter in beeld, dan moet je ernaartoe lopen. De lichtsterkte (zie uitleg verderop) van deze lenzen is hoog. Ze laten heel veel licht door, waardoor je ze goed kunt gebruiken bij slechte lichtomstandigheden. Bovendien kun je ze toepassen om de achtergrond extra onscherp te houden, wat erg mooi is bij onder meer portretfotografie. Lichtsterke telelenzen worden verder veel gebruikt in sportfotografie: door hun hoge lichtsterkte maken ze namelijk korte sluitertijden mogelijk, belangrijk voor scherpe actieshots. Er is nóg een reden om met lenzen met een vast brandpuntsafstand te werken: ze geven de allerhoogste kwaliteit. Hoewel er veel zoomlenzen zijn die kwalitatief ook hoog scoren, zullen de meest kritische fotografen de voorkeur geven aan een lens met vaste brandpuntsafstand.

Beeldhoek

Hoeveel je in beeld krijgt wordt bepaald door de beeldhoek. Die is op z'n beurt weer afhankelijk van de brandpuntsafstand, die op de lens staat aangegeven. Zo zit op de meeste spiegelreflexcamera's standaard een 18-55 mm lens; die heeft een beeldhoek van ca. 76 tot 29 graden. Deze waarde geldt voor een spiegelreflex- of systeemcamera met APS-C beeldsensor. Voor een camera met Micro Four Thirds beeldsensor, die kleiner is, gelden voor een vergelijkbaar zoombereik andere waarden: daar is de standaard zoomlens een 14-45 mm. En voor fullframe camera's kom je uit op 28-85 mm. Het effect van een bepaalde brandpuntsafstand verschilt dus per beeldsensorformaat.

Veruit de meeste lenzen voor systeem- en spiegelreflexcamera's hebben autofocus. Vaak is deze automatische scherpstelling uitschakelbaar. Dat kan van pas komen bij 'moeilijke' onderwerpen, zoals macrofotografie.

Afkortingen

De afkortingen in de naam van een lens vertellen iets over de optische constructie en het gebruik van speciale glassoorten die de kwaliteit ten goede komen. Tegenwoordig wordt ED-glas in vrijwel elke kwaliteitslens toegepast. Sommige fabrikanten maken er melding van, andere noemen het niet meer. Van de vele afkortingen is het goed er hier enkele te noemen. Canon EF lenzen passen op alle Canon spiegelreflexcamera's, Canon EF-S lenzen passen alleen op Canon camera's met APS-C formaat sensor. Bij Nikon passen de FX lenzen op alle camera's, terwijl de DX lenzen alleen geschikt zijn voor camera's met APS-C beeldsensor. Bij de Sony systeemcamera geldt hetzelfde voor FE lenzen (alle systeemcamera's) en E-lenzen (alleen APS-C systeemcamera's). Ook bij ingebouwde beeldstabilisatie in het objectief dien je per merk op te letten: VR is voor Nikon modellen, IS voor Canon.

Wil je dichterbij gaan dan met een normale lens mogelijk is, dan biedt een macrolens uitkomst. Daarmee kun je zo dichtbij komen dat je een close-up van een vlinder of een bloem kunt maken. Macrolenzen gaan vrijwel allemaal tot dezelfde afbeeldingsgrootte: 1:1. De sensor van de camera ziet het object dan op ware grootte. Met een 50 mm macrolens moet je daarvoor erg dicht op je onderwerp gaan, met een 100 mm macrolens kun je wat verder weg blijven en met een grotere, zwaardere en duurdere 150 of 180 mm houd je nog wat meer afstand: insecten zullen er minder snel vandoor gaan. Wil je eerst kennismaken met macrofotografie zonder meteen een macrolens te kopen, schaf dan een set tussenringen aan. Gebruik je de tussenringen in combinatie met een telezoomlens, dan hoef je niet al te dicht op je onderwerp te staan terwijl je het toch groot in beeld krijgt.

De zonnekap zorgt ervoor dat lichtstralen van buiten het beeld de beeldkwaliteit niet negatief kunnen beïnvloeden. De zon of andere felle lichtbronnen kunnen ook als ze niet in beeld zijn wel het glas van de lens bereiken en zo overstraling veroorzaken. De zonnekap voorkomt dat zo goed mogelijk. Bij flink wat lenzen wordt een zonnekap meegeleverd, bij sommige merken moet je ze als accessoire aanschaffen. Voor elk objectief wordt een speciale zonnekap ontwikkeld, dus je moet goed opletten dat je de juiste uitvoering koopt.